Konferencję w sali widowiskowej Centrum Kultury przy Szkołach katolickich w Łomży otworzył prof. Ryszard Kowalczyk, red. tomu „Polska po latach niewoli”. Zaproponował, by na tematykę konferencji spojrzeć z historyczno-kulturowej perspektywy, która skłania do zastanowienia się nad odpowiedzią na pytanie o to, jakiej Polski chcą Polacy.



Prof. Grażyna Ancyparowicz wygłosiła prelekcję o roli Narodowego Banku Polskiego w umacnianiu polskiej gospodarki. Przy jego daleko idącym wsparciu w wolnej Polsce zbudowano instytucje tworzące sprawnie funkcjonujący rynek pieniężny.



Na przykładzie Mazowsza Północno-Wschodniego, Podlasia, Suwalszczyzny i Grodzieńszczyzny prof. Adam C. Dobroński prześledził przejawy samodzielności i dochodzenie do niepodległości ziem północno-wschodnich w latach 1918-1919. Siłami lokalnymi trudno było osiągnąć zadowalające efekty. Opinię publiczną i władze II RP ziemie te – nie centralne, ale i nie kresowe – zbyt mało interesowały.



Prof. Antoni Dudek wygłosił referat o rządzie Tadeusza Mazowieckiego wobec problemu zjednoczenia Niemiec. Po upadku muru berlińskiego, centralnym problemem w polityce zagranicznej rządu Tadeusza Mazowieckiego stało się dążenie do zagwarantowania zachodniej granicy Polski jeszcze przed zjednoczeniem Niemiec. Wobec oporu kanclerza Helmuta Kohla w tej sprawie, polski rząd podjął szeroką akcję dyplomatyczną.



Multimedialna prezentacja dra Jacka Kurka z wykorzystaniem obrazów i muzyki poświęcona była wizji niepodległości, wolności oraz idei patriotyzmu Jacka Malczewskiego. Twórczość artysty potraktowana została jako pretekst dla szerszych skojarzeń, dla których kluczem stała się ważka deklaracja malarza: „Gdybym nie był Polakiem, nie byłbym artystą”.



Prof. Kazimierz Pospiszyl w prelekcji na temat wzlotów i upadków ducha narodowego Polaków podkreślił, jak ważne jest możliwie skuteczne scalanie społeczeństwa. Ostre podziały, w dużym nasileniu występujące w społecznym organizmie Pierwszej Rzeczypospolitej, stały się jedną z ważnych przyczyn jej upadku.



O początku lat 90. minionego stulecia, który oznaczał wolnościowy przełom w kulturze, mówił dr Włodzimierz K. Pessel. Odzyskana wolność przeobrażała repertuar nowych zjawisk społecznych. W tych warunkach powstała książka prof. Piotra Kowalskiego pt. Samotność i wspólnota. Inskrypcje w przestrzeniach współczesnego życia. Przypomnienie jej po ćwierćwieczu – zdaniem prelegenta – stanowi doskonały punkt do naświetlenia zagadnienia spontanicznych ekspresji wolności.



W swoim referacie „Przybyłaś do nas, Polsko”. Trudna niepodległość Śląska prof. Dariusz Rott zaprezentował, w jaki sposób doszło do przyłączenia części Górnego Śląska do Polski w 1922 roku oraz jakie ważne wydarzenia (traktat wersalski, plebiscyt, powstania śląskie, konwencja genewska) miały na to wpływ.

NJ

	Społeczne Stowarzyszenie Prasoznawcze "Stopka" im. Stanisława Zagórskiego w Łomży
	Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
	Narodowe Centrum Kultury
	Urząd Marszałkowski Województwa Podlaskiego w Białymstoku
	Urząd Miejski w Łomży